Nasz serwis wykorzystuje pliki cookies. Możesz je wyłączyć w ustawieniach przeglądarki. Dalsze korzystanie z witryny bez zmiany ustawień oznacza wyrażenie zgody na korzystanie z plików cookies.

rozumiem i zgadzam się
Forum WWW.TOCZEN.PL Strona Główna WWW.TOCZEN.PL
"systemic lupus erythematosus"
 
 Lupus ChatLupus chat  FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Przeciwciała
Idź do strony 1, 2, 3 ... 9, 10, 11  Następny
 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum WWW.TOCZEN.PL Strona Główna -> Porady i Doświadczenia
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
nenya
SuperMOD
SuperMOD


Dołączył: 04 Lip 2004
Posty: 6875
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Sro Lip 13, 2005 4:43 pm    Temat postu: Przeciwciała Odpowiedz z cytatem

Pozbierałam do kupy informacje o przeciwciałach, może się komuś przyda, bo łatwo się zgubić w prawdziwym gąszczu oznaczeń i wyników - zatem podstawowe wiadomości:

ANA - przeciwciała przeciwjądrowe

Pozytywny wynik testu na obecność przeciwciał przeciwjądrowych ANA występuje prawie u wszystkich chorych na SLE (97 %) i jest najwrażliwszą aktualnie dostępną metodą diagnostyczną, ponieważ potwierdza diagnozę SLE jeśli towarzyszą mu inne kliniczne objawy: zmiany skórne, bóle mięśni, stawów, zapalenie opłucnej, anormalne wyniki krwi, choroba nerek, etc.

Jednakże, pozytywny wynik ANA, sam w sobie, nie dowodzi występowanie tocznia, ponieważ przeciwciała te obecne są także w:

1. innych chorobach tkanki łącznej:
* skleroderma
* Syndrom Sjogrena
* rzs
2. u osób zażywających leki zawierające:
* procainamide
* hydralazine
* isoniazid
* chlorpromazine
* amizepin,acebutolol,sulffonamidy
3. wirusowe:
* HCV
* mononukleoza
* trąd
* malaria
4. choroby skóry:
* łuszczyca
* pęcherzyca
* liszaj płaski
5. choroby płuc: pierwotne nadciśnienie płucne, azbestoza, idiopatyczne
zwłóknienie płuc
6. choroby wątroby: pierwotna marskość żółciowa, poalkoholowe zap.
7. choroby krwi: niedokrwistość autoimmunohemolityczna, samoistna
plamica małopłytkowa
8. inne choroby autoimmunologiczne:
* cukrzyca1
* zapalne choroby jelit: CU, L-C
* zapalenia tarczycy: Gravesa-Basedowa, Hashimoto
* stwardnienie rozsiane
9. nowotwory: chłoniaki, białaczki, guzy lite-nerek, płuc, jajnika,
czerniak
10. 30-40 % krewnych pierwszego stopnia ludzi chorych na tocznia
(rodzeństwo, rodzice i dzieci).
11. 5% zdrowych: kobiety, ciąża, po przeszczepach


Słabo pozytywny wynik ANA

Wynik może być słabo pozytywny nawet u około 20 % zdrowych ludzi. U niewielu z nich rozwiną się objawy tocznia, ale większość nigdy nie zachoruje. Szanse na pozytywny wynik ANA rosną wraz z wiekiem.

Negatywny wynik ANA
Jest silnym dowodem przeciwko toczniowi jako przyczynie choroby, chociaż są bardzo rzadkie przypadki, gdzie SLE występuje bez wykrytych przeciwciał ANA - zdażyć się tak może u osób z przeciwciałami antyfosfolipidowymi albo anty Ro (SSA) .
U ok. 5% chorych nie wykrywa się obecności przeciwciał przeciwjądrowych. Rozpoznaje się wtedy toczeń seronegatywny (ANA-negative SLE).


Miano ANA i typ świecenia

* Miano wskazuje jak wiele razy technik laboratorium musiał rozcieńczyć próbkę, by otrzymać roztwór wolny od przeciwciał przeciwjądrowych, na przykład, miano 1:640 pokazuje większą koncentrację przeciwciał niż miano 1:320 albo 1:160.
* Widoczna znaczna różnica między mianami może wprowadzać w błąd, ponieważ każde rozcieńczenie podwaja ilość badanego roztworu, więc oczywiste jest, że miana rosną gwałtownie (między 1:160 a 1:320 jest tylko jedno rozcieńczenie a wyższy wynik nie musi bezpośrednio świadczyć o większej aktywności choroby).
* Miano ANA waha się w trakcie przebiegu choroby i może bądź nie obrazować aktywność chorobową. Dlatego nie zawsze jest możliwe stwierdzenie jak aktywny i ciężki przebieg tocznia ma dana osoba.
* Miano 1:80 albo niższy zwykle jest uważane za wynik negatywny.
* różne laboratoria mogą interpretować inne poziomy przeciwciał jako pozytywne, więc nie należy porównywać wyników z różnych pracowni.
* Sposób świecenia przeciwciał ANA może czasami być pomocny w określeniu, która z chorób autoimmunologicznych jest przyczyną dolegliwości i jaki sposób leczenia jest odpowiedni. Typ przeciwciał ANA jest obserwowany pod mikroskopem. Technik ogląda specjalnie przygotowany preparat, który pokazuje, w jaki sposób przeciwciała atakują jądro komórkowe. Przeciwciała atakują pewne obszary jądra, prezentując określone wzory. Generalnie przyjąć można iż świecenie:

- brzeżne sugeruje obecność przeciwciał antyDNA, spotykanych najczęściej u pacjentów ze SLE

- homogenne – sugeruje obecność antyDNA, anty-histonów, anty-deoksyrybonukleoprotein (DNP) obserwowanych u pacjentów ze SLE, RZS i toczniem indukowanym lekami

- ziarniste, plamiste – może świadczyć o 1) przeciwciałach anty SSA lub anty SSB – występujących przy SLE i Sjogrenie, 2) przeciwciałach anty Sm (anty –Smith) typowych dla SLE, 3) przeciwciałach anty RNP obecnych przy SLE, MCTD, RZS, twardzinie.

- jąderkowe – spotykany najczęściej przy twardzinie i syndromie Reynauda

- centromerowe – najczęściej u pacjentów z CREST (zespół twardziny: wapnica skory, objaw Raynaud, zapalenie przełyku, sklerodaktylia, teleangiektazje)

Ponieważ test ANA może być pozytywny w tak różnych chorobach, wyniki ANA musza być interpretowane w świetle historii choroby, oraz objawów klinicznych występujących u pacjenta. Dlatego pozytywny wynik badań sam w sobie nigdy nie jest wystarczający do diagnozy tocznia. Z drugiej strony, negatywny wynik ANA nie wyklucza SLE.

Jeśli test wyszedł pozytywnie u osoby, która nie czuje się dobrze i ma inne symptomy albo objawy tocznia, lekarz prawdopodobnie będzie chciał przeprowadzić dalsze badania dla potwierdzenia wstępnej diagnozy.

Jeśli ANA jest pozytywny u osoby, która czuje się dobrze i nie ma żadnych innych objawów choroby, to może zostać zignorowany. W razie wątpliwości, sytuację rozjaśnić powinna konsultacja z reumatologiem.

Pacjent z pozytywnym wynikiem przeciwciał ANA może być badany dalej, w celu określenia, który antygen w jądrze jest odpowiedzialny za pozytywną wynik ANA. Rozpoznanie, który antygen jest odpowiedzialny za pozytywny wynik ANA może czasami być pomocny w określeniu dokładnej diagnozy.

Testy na obecność przeciwciał przeciwjądrowych ANA powinny mieć charakter screeningowy (przesiewowy) u wszystkich pacjentów z podejrzeniem choroby tkanki łącznej. Testy metodą ELISSA pozwalają na szybkie stwierdzenie obecności ANA w surowicy i odrzucenie próbek z wynikami negatywnymi. Próbki z wynikami pozytywnymi należy podać immunofluorescencji pośredniej IIF (hodowla na liniach komórkowych Hep-2 lub innych materiałach np.przełyku małpy), która jest bardziej dokładna, gdyż pozwala ustalić miano przeciwciał i typ świecenia, co może pozwolić na rozróżnienie poszczególnych jednostek chorobowych. Dopiero po potwierdzeniu występowania przeciwciał przeciwjądrowych ANA powinno się przystąpić do oznaczania przeciwciał ENA czyli rozpuszczalnych antygenów skierowanych przeciw jądrom komórkowym ( są to: SSA (Ro), SSB (La), Sm, RNP, Scl-70).

Anty DNA (anty dsDNA)

Przeciwciała przeciw podwójnie standardowemu kwasowi deoxyrybonukleinowemu czyli przeciwciała do natywnego DNA występują w wysokich mianach u około 70 % pacjentów ze SLE, ale są spotykane również u 1 % chorych na rzs, 1-5 % chorych na syndrom sjogrena i tocznia indukowanego lekami.
DNA jest główną częścią jądra komórkowego. Przeciwciała anty dsDNA są zwykle powodem pozytywnego wyniku ANA. Ludzie, którzy mają przeciwciała ANA, a nie mają anty dsDNA mają przeciwciała przeciw innym elementom jądra.

Jednoznaczny pozytywny wynik testu u osoby z symptomami tocznia prawie zawsze świadczy o obecności choroby. Im wyższe miano tym prawdopodobniejsze że choroba jest aktywna. Rzadko, pozytywne wyniki obserwuje się u bliskich krewnych pacjentów z toczniem oraz o osób cierpiących na inne rzadko występujące choroby.
Wyniki negatywne nie świadczą o ustąpieniu choroby, inne badana mogą nadal dawać pozytywne rezultaty. U osoby która miała wcześniej obecne przeciwciała anty dsDNA ich aktualne niewykrycie może dowodzić wystąpienia remisji.

Próbki wykazujące pozytywne wyniku testu na przeciwciał ANA często zawierają rozpuszczalne antygeny skierowane przeciw jądrom komórkowym (ENA). Należą do nich: SSA (Ro), SSB (La), Sm, RNP, Scl-70.

Anty Sm - przeciwciała przeciw antygenowi Smith’a (Smith – nazwisko pierwszego pacjenta u którego oznaczono dane przeciwciała)
Wynik pozytywny świadczy o wystąpieniu tocznia, wynik negatywny nie wyklucza obecności choroby. Większość chorych ma przeciwciała anty dsDNA lub anty Sm, dopiero negatywne wyniki dla obu tych przeciwciał pozwalają wykluczyć tocznia.
Uważa się je za bardzo specyficzne dla tocznia (jeśli są jedynymi przeciwciałami występującymi u pacjenta), ale występują tylko u ok. 25-30 % chorych. Dla porównania antySm stwierdza się u < 1% pacjentów z toczniem indukowanym lekami, rzs, twardziną i 1-5 % pacjentów ze sjogrenem.

Anty RNP – przeciwciała przeciw rybonukleoproteinie, rybosomalne białka P.
Pozytywne wyniki ma ok. 30-40 % pacjentów ze SLE a ich obecność koreluje się z aktywnością choroby. Bardzo często są obecne przy mieszanej chorobie tkanki łącznej (95%), rzadziej u pacjentów z twardziną (30%), sjogrenem (15%), rzs’em (10%).
Obecność tych przeciwciał może mieć związek z objawami Raynauda, zapaleniem mięśni, zajęciem śródmiąższu płuc.


Anty Ro (= anty SSA) - Przeciwciała przeciw antygenowi Rose (pierwsza pacjentka);
Wynik pozytywny jest częsty w toczniu – u około 25-30 %, przy sjogrenie 10-70 % ma pozytywne anty SS-A. U kobiet w ciąży obecność anty SS-A może powodować komplikacje zwane „toczniem noworodkowym”, kobiety rodzą dzieci chorujące przez kilka początkowych miesięcy życia, możliwy blok serca u niemowląt. Lecz tylko około &frac14; kobiet z tymi przeciwciałami rodzi dzieci dotknięte toczniem noworodkowym. Wynik negatywny dla obu przeciwciał wyklucza tą chorobę u noworodków.

Anty-La (=anti-SSB) - Przeciwciała przeciw antygenowi Lane (pierwsza pacjentka) występują u 15 % chorych na SLE i 15-60 % z sjogrenem. Przeciwciała te mogą być obecne nawet przed pełną manifestacją choroby.

Scl-70 - (topoizomeraza I) chorzy na twardzinę często mają przeciwciała przeciwjądrowe o świeceniu ziarnistym/plamkowym oraz możliwym jąderkowym (54 %), bądź anty-centromerowym (10-30%). Obecność Scl-70 występuje u 20-60 % pacjentów z twardziną a tylko u 5 % ze sjogrenem. Występowanie tego przeciwciała jest związane często z powikłaniami ze strony płuc i skóry u chorych na twardzinę.

Jo-1: występuje u 30-50 % pacjentów z zapaleniem skórno-mięśniowym.

Inne:


Dopełniacz CH50, C3, C4 - to seria białek, które pomagają przeciwciałom zwalczać antygeny. CH50 odnosi się do ilości dopełniacza koniecznego, by zniszczyć 50% czerwonych komórek krwi w reakcji immunologicznej. C3 i C4 to trzeci i czwarty komponent białek dopełniacza. Dopełniacz jest zużywany w reakcjach immunologicznych jakie mają miejsce np. w przebiegu tocznia.

Niski poziom dopełniacza świadczy zazwyczaj o aktywnej reakcji immunologicznej toczącej się np. w nerkach.
Typowe wartości CH50 to zwykle 150-300 jednostek, C3 około 80-150 mg/Dl, C4 około 15-40 mg/dL.
Normalny poziom dopełniacza najczęściej wyklucza procesy zapalne nerek, a inne postacie tocznia najczęściej nie powodują obniżenia poziomu dopełniacza. Jednak mimo normalnego poziomu dopełniacza mogą występować inne schorzenia nerek.

Zespół antyfosfolipidowy.
Rozumie się jako współwystępowanie objawów zakrzepicy oraz pozytywnych wyników badań na obecność przeciwciał antyfosfolipidowych.
W kryteriach diagnostycznych zespołu antyfosfolipidowego (APS) uwzględnia się obecność przeciwciał antykardiolipinowych (aCL) i antykoagulanta tocznia (LA). Badania przeprowadzone w ostatniej dekadzie wykazały, że przeciwciałami antyfosfolipidowymi (aPLs) o istotnym znaczeniu patogenetycznym w rozwoju APS są również inne przeciwciała, z czego największe znaczenie mają przeciwciała przeciw protrombinie (aPT) i przeciw b2-glikoproteinie I (ab2GPI).

Zestaw wszystkich istotnych przeciwciał mających znaczenie w zespole antyfosfolipidowym:

przeciwciała przeciw fosfolipidom (a- PL):
*przeciwciała dla kardiolipiny (aCl)
* przeciwciała antykofaktorowe (blokują białka regulatorowe z układu hemostazy, wzrasta możliwość wystąpienia zakrzepów):
a. przeciwciała dla β2 –glikoproteiny I (β2–GP I)
b. przeciwciała dla protrombiny (Pt)
c. przeciwciała dla antytrombiny III (AT III)
d. przeciwciała dla aneksyny V (ANX V)
* antykoagulant toczniowy (LAC), obecność jego wskazuje na możliwość wystąpienia zakrzepic żylnych i tętniczych, poronień, trombocytopenii, objawów ze strony układu krążenia i nerwowego.

przeciwciała antykardiolipinowe aCl – normalny poziom dla IgG zazwyczaj poniżej 15 jednostek GPL, dla IgM poniżej 10 jednostek GPM

antykoagulant toczniowy LAC

Zespół antyfosfolipidowy zwiększa ryzyko wystąpienia zakrzepów i jest związany z: zakrzepicą tętniczą i/lub żylną, małopłytkowością, migrenowymi bólami głowy, padaczką, udarami mózgu.

Przeciwciała antyfosfolipidowe mają szczególne znaczenie u kobiet w ciąży , ponieważ wpływają na funkcję łożyska. Zakrzepy, które powstają w naczyniach łożyska mogą spowodować poronienie, opóźnienie rozwoju płodu, stan przedrzucawkowy (wysokie ciśnienie w ciąży) i poród martwego płodu. Niektóre kobiety z obecnością tych przeciwciał mają problemy z zajściem w ciążę.

Przewciwciała ANCA - przeciw cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych.
Reagują z laktoferryną i mieloperoksydazą.
Obecność ich wskazuje na możliwość wystąpienia zmian zapalnych w obrębie naczyń krwionośnych, chorobach zapalnych naczyń (vasculitis np. leukocytoklastyczne zapalenie naczyń skóry, plamicę Henocha-Schönleina, krioglobulinowe zapalenie naczyń, zapalenie małych naczyń, ziarniniakowatość Wegenera, zespół Churg-Straussa, chorobę Kawasaki, guzkowe zapalenie tętnic oraz wielkokomórkowe zapalenie tętnic i chorobę Takayasu)

Wyróżniamy:
cANCA
pANCA
aANCA

*********************************************************

Metody oznaczeń:

Standardowa technika w diagnostyce autoprzeciwciał jest metoda immunofluorescencji posredniej (II F), która charakteryzuje sie wysoka specyficznoscia.
Na całym swiecie jest ona uznana za „Złoty Standard” w diagnostyce schorzen autoimmunologicznych i bez watpienia jest to jedno z najnowoczesniejszych rozwiazan stosowanych w rutynowej diagnostyce chorób autoimmunologicznych.

Testy II F maja znacznie wieksze moDliwosci od testów wykonywanych metoda ELISA. Testy ELISA sa zwykle ograniczone do wykrywania okreslonego antygenu lub ich grupy. W monospecyficznym tescie ELISA, jesli nie zostana usuniete wszystkie dodatkowe antygeny, to odpowiadajace im przeciwciała moga wywołac fałszywie pozytywna reakcje.
W przypadku II F problem ten nie wystepuje, ponieważ do dyspozycji pozostaje jednoczesnie całe spektrum z wyjsciowego substratu (komórka HEp). Dzieki temu diagnostyka obejmuje wszystkie specyficzne antygeny i osiaga bardzo wysoki odsetek trafien.
Do szczegółowych badań ENA można wykorzystać również metodę immunodyfuzji (DID) charakteryzujacej sie wysoka swoistoscia i użyciem niezdenaturyzowanych antygenów, co pozytywnie wpływa na jakosc wykonywanych oznaczen.

W przypadku pewnych antygenów dodatkowym sposobem różnicowania przeciwciał przeciwjadrowych jest Western-Blot (WB). Za pomoca WB można dokładnie okreslic podjednostki antygenów, z którymi łacza sie przeciwciała, np. Ro 52 i 60 kDa lub przeciwciała trudne do wykrycia
innymi metodami, jak np. przeciwko Mi, Ku, Rib-P-Protein.
--------------

Ważne artykuły: Idea

Podstawowe zasady racjonalnej serodiagnostyki autoprzeciwciał markerowych w układowych chorobach tkanki łącznej

Przeciwciała przeciwjądrowe w twardzinie

Przeciwciała ANA1, ANA2, ANA3

Złote standardy w diagnostyce chorób autoimmunologicznych i pdf

Badania serologiczne - Przeciwciała przeciwjądrowe to istotny wykładnik chorób o podłożu autoimmunologicznym


Ostatnio zmieniony przez nenya dnia Pon Kwi 20, 2009 5:45 pm, w całości zmieniany 13 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
nenya
SuperMOD
SuperMOD


Dołączył: 04 Lip 2004
Posty: 6875
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Sob Sie 06, 2005 8:27 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Już się robi!
Ponieważ znalazłam ciekawe artykuły po polsku, to pozwoliłam sobie nie mozolić się z tłumaczeniami, tam zawsze jest duże ryzyko że terminologia medyczna nie wypali, więc na razie linki, a jeśli to za mało to daj znać:

Znaczenie diagnostyczne przeciwciał ANCA w schorzeniach autoimmunologicznych...

Przeciwciała przeciw komórkom okładzinowym...

A o przeciwciałach tarczycowych już kiedyś pisałam, więc wklejam jeszcze raz to samo, niestety bardzo ogólnie:

anty-TPO są to przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej, czyli
autoprzeciwciała tarczycowe, które są markerem pozwolającym na zdiagnozowanie schorzeń autoimmunologicznych tarczycy np. choroby Hashimoto (limfocytowe zapalenie tarczycy z postępującą niedoczynnością hormonalną) zwiększony poziom przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy może świadczyć o autoimmunologicznym zapaleniu tarczycy.

Podwyższony poziom przeciwciał anty-TG (przeciwciała anty-tyreoglobulinowe) związany jest z uruchomieniem procesów autoimmunologicznych i produkcją autoprzeciwciał skierowanych przeciwko tyreoglobulinie. Oznaczanie poziomu przeciwciał anty-tyreoglobulinowych przydatne jest przy diagnostyce m.in. choroby Hashimoto (niedoczynność), Graves-Basedowa (nadczynność), oceny
przebiegu tych chorób, diagnostyce różnicowej thyroiditis w przypadkach anty-TPO ujemnych, jak również do wykluczenia interferencji anty-Tg przy oznaczaniu tyreoglobuliny.
Tyreoglobulina - białkowa, magazynowana postać hormonów gruczołu tarczowego: tyroksyny T4 i trijodotyroniny T3.

jeszcze o chorobach tarczycy:
www.resmedica.pl/zdart11002.html
www.resmedica.pl/zdart8981.html
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
Robert
Moderator
Moderator


Dołączył: 02 Lut 2006
Posty: 6881
Skąd: Toruń / Warszawa

PostWysłany: Pon Lip 17, 2006 7:09 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Niniejszym znalazłem ciekawą lekturę dla wszystkich zainteresowanych. Interesująca, dość długa i konkretna opowieść nt. przeciwciał ANCA. Tu jest wątek o przeciwciałach, więc wydaje się być miejscem odpowiednim. Zapraszam do lektury.


Reumatologia 6/2005

Przeciwciała przeciw cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych (ANCA)

autor: Mariusz Puszczewicz




Przeciwciała przeciw cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych po raz pierwszy opisali w 1982 r. Davies i wsp. [1] u 8 chorych na kłębuszkowe zapalenie nerek. W 1985 r. van der Woude i wsp. [2] wykazali obecność przeciwciał swoiście reagujących z ziarnistościami cytoplazmy granulocytów obojętnochłonnych w surowicy chorych na ziarniniaka Wegenera i nazwali je AntiNeutrophil Cytoplasmic Antibodies (ANCA). W dalszych badaniach okazało się, że ANCA pojawiają się także w innych chorobach związanych z zapaleniem naczyń, szczególnie w zespole Churga i Strauss oraz mikroskopowej postaci guzkowego zapalenia tętnic [3]. Obecnie ANCA uważane są za szczególnie istotny wykładnik serologiczny zapaleń naczyń, głównie ziarniniaka Wegenera, mikroskopowej postaci guzkowego zapalenia tętnic (MPA) i gwałtownie postępującego, idiopatycznego kłębuszkowego zapalenia nerek.

Metody wykrywania ANCA
Immunofluorescencja pośrednia


Do rutynowej oceny obecności ANCA w surowicy krwi oraz w płynach ustrojowych wykorzystuje się metodę immunofluorescencji pośredniej [4]. W metodzie tej jako źródło antygenu stosuje się granulocyty obojętnochłonne izolowane z surowicy krwi osób zdrowych. Izolacji dokonuje się w taki sposób, aby nie doszło do aktywacji komórek, gdyż prowadzi ona do uwolnienia enzymów z ziarnistości cytoplazmatycznych. Wówczas PMNs nie mogą służyć jako źródło antygenów. Uzyskane komórki utrwala się w 96-% alkoholu etylowym w temperaturze 4oC.

Przy użyciu metody immunofluorescencji pośredniej wyróżnia się 3 typy ANCA: C-ANCA (cytoplasmic – typ cytoplazmatyczny) (ryc. 1.), P-ANCA (perinuclear– typ okołojądrowy) (ryc. 2.) oraz A-ANCA (atypical – atypowe) (ryc. 3.).

Typ cytoplazmatyczny, charakteryzuje się gruboziarnistym świeceniem całej cytoplazmy komórki, ze szczególnym nasileniem w obszarze między płatami jądra. Podobny obraz daje typ A-ANCA, jednak świecenie zwykle jest wówczas drobnoziarniste lub linijne. Natomiast P-ANCA wywołują intensywne świecenie wokoło jądra komórkowego. Typy ANCA, określane metodą IIF powinny być bardzo krytycznie interpretowane, ze względu na możliwość fałszywie dodatnich wyników, szczególnie u chorych po wielokrotnych przetoczeniach krwi oraz u kobiet po licznych ciążach. Dochodzi wówczas łatwo do alloimmunizacji i powstania przeciwciał przeciw składowym cytoplazmy PMNs [5].

ELISA
Kolejną metodą wykorzystywaną do oceny ANCA jest metoda ELISA. Służy ona głównie do określenia swoistości antygenowej tych autoprzeciwciał [6].

Antygeny
Do chwili obecnej nie udało się scharakteryzować dokładnie wszystkich antygenów, z którymi reagują ANCA. Większość antygenów znajduje się w obrębie ziarnistości azurofilnych granulocytów obojętnochłonnych i lizosomów monocytów.
C-ANCA reagują głównie z proteinazą 3 (29 kD protei-
nazą serynową) znajdującą się w ziarnistościach azurofilnych granulocytów (PR-3 ANCA) [7]. Znacznie rzadziej antygenem dla nich bywa białko BPI (bactericidal permeability increasing protein) [8], a także enolaza i lizozym. W 1% przypadków również mieloperoksydaza powoduje cytoplazmatyczny typ świecenia ANCA.
Głównym antygenem dla P-ANCA jest natywna mieloperoksydaza, zawarta także w ziarnistościach azurofilnych. Wykazano, że P-ANCA mogą reagować swoiście z katepsyną G, laktoferryną, elastazą, katalazą [9].
Okazuje się, że nie wszystkie przeciwciała reagujące z ziarnistościami cytoplazmy PMNs powodują odpowiedni typ świecenia w metodzie immunofluorescencji pośredniej. Około 50% ANCA reagujących swoiście z białkiem BPI nie powoduje świecenia w metodzie IIF.

Proteinaza 3
Proteinaza 3 jest 29 kD proteinazą serynową, wykazuje właściwości proteolityczne przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. Bierze udział w degradacji białek macierzy międzykomórkowej, szczególnie fibronektyny, kolagenu typu IV i lamininy, przez co umożliwia granulocytom obojętnochłonnym przedostawanie się do miejsca zapalenia. Jest także zaangażowana w proces dojrzewania granulocytów obojętnochłonnych. Ostatnio stwierdzono, że indukuje ona apoptozę komórek śródbłonka. Jednak do tej pory nie wykazano, czy PR3-ANCA odgrywają rolę w patogenezie zapalenia naczyń czy są jedynie epifenomenem. Występują one u 93% osób z nieaktywną klinicznie i 95–99% z aktywną postacią ziarniniaka Wegenera.
Sekwencja molekularna PR3 jest podobna do sekwencji innych proteinaz obojętnochłonnych serynowych, takich jak elastaza czy katepsyna.

Mieloperoksydaza
Mieloperoksydaza stanowi 5% białek ziarnistości granulocytów obojętnochłonnych. Jest białkiem 140 kD występującym w postaci dimerów. Katalizuje ona reakcje nadtlenku wodoru z anionami chloru, efektem czego jest powstanie kwasu podchlorawego, który wykazuje silne właściwości bakteriobójcze oraz przeciwwirusowe [10].

Laktoferryna
Laktoferryna jest 78 kD białkiem wiążącym jony żelaza, ma działanie przeciwbakteryjne. Uwalniana jest z ziarnistości specyficznych granulocytów obojętnochłonnych pod wpływem ich aktywacji. Wyróżnia się 2 mechanizmy jej działania; pierwszy to wiązanie jonów żelaza, przez co pozbawia drobnoustroje czynnika istotnego dla ich wzrostu, drugi zaś to bezpośrednie działanie bakteriobójcze [11]. Wykazano, że laktoferryna łączy się z lipidem A, częścią lipopolisacharydu. Tworzenie wolnych rodników tlenowych w miejscu zapalenia wymaga obecności jonów żelaza. Laktoferryna, poprzez wiązanie jonów żelaza w miejscu zapalenia, może przeciwdziałać uszkodzeniu tkanek przez rodniki tlenowe. Obecna jest także we łzach, mleku, soku trzustkowym, żołądkowym, przez co może mieć istotne działanie przeciwbakteryjne. Przeciwciała przeciw laktoferrynie wykazano u chorych na kłębuszkowe zapalenie nerek oraz w przebiegu tocznia układowego z zajęciem nerek.

Lizozym
Lizozym jest 14 kD polipeptydem, zbudowanym z 129 aminokwasów, wykazującym działanie przeciwbakteryjne. Jest on glikozydazą, hydrolizującą wiązania glikozydowe między węglem C-1 NAM i C-4 NAG, głównego składnika błony komórkowej bakterii. Enzym ten jest obecny w komórkach i płynach ustrojowych. Największa ilość lizozymu znajduje się w ziarnistościach azurofilnych granulocytów obojętnochłonnych oraz lizosomach monocytów i makrofagów.
Przeciwciała przeciw lizozymowi stwierdzono u chorych na toczeń układowy [12] i reumatoidalne zapalenie stawów [13].

Katepsyna G
Jest białkiem 25 kD, należącym do obojętnych proteaz serynowych, znajdującym się w ziarnistościach azurofilnych granulocytów obojętnochłonnych. Wykazano, że bierze ona udział w procesie agregacji płytek krwi oraz zwiększa aktywność kolagenazy granulocytów obojętnochłonnych.
Przeciwciała przeciw katepsynie G wykazano u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów i wrzodziejące zapalenie jelita grubego [14].

Elastaza
Znajduje się w ziarnistościach pierwotnych granulocytów obojętnochłonnych. Jest białkiem o właściwościach proteolitycznych, powoduje degradację elastyny oraz innych białek macierzy międzykomórkowej, takich jak fibronektyna, laminina oraz kolagen typu IV. W niewielkim zakresie oddziałuje na kolagen typu I i III. Wykazano także, że elastaza pobudza syntezę IL-8 przez komórki śródbłonka naczyń. Alfa2-antytrypsyna i alfa2-makroglobulina są głównymi inhibitorami jej aktywności. Stwierdzono, że bierze ona istotny udział w patogenezie takich chorób, jak rozedma płuc oraz mukowiscydoza. Przeciwciała przeciw elastazie badane metodą IIF powodują okołojądrowy typ świecenia. Ich obecność wykazano w przebiegu tocznia układowego oraz u osób leczonych propylotiouracylem.

BPI
BPI jest 50 kDa białkiem skierowanym przeciwko bakteriom Gram-ujemnym. Znajduje się w ziarnistościach azurofilnych, a także na błonie komórkowej granulocytów [15]. Bakteriobójcze właściwości przeciw Gram-ujemnym drobnoustrojom uwarunkowane są 21–25 kD aminokońcowym fragmentem BPI.

CAP-37
CAP-37, białko znane także jako azurocydyna, ma właściwości bakteriobójcze, skierowane przeciwko bakteriom Gram-ujemnym. Wykazuje ono to działanie także w stosunku do grzybów, bakterii Gram-dodatnich, jednak o mniejszym nasileniu. Stwierdzono, że bierze również udział w zapalnej odpowiedzi zapoczątkowanej przez granulocyty obojętnochłonne. Jest silnym czynnikiem chemotaktycznym dla monocytów [16]. Może więc odgrywać rolę w migracji granulocytów oraz rekrutacji monocytów w miejscu zapalenia. CAP-37 uczestniczy we wtórnej fazie procesu zapalnego.
Przeciwciała przeciw CAP-37 wykazano w surowicy chorych na mukowiscydozę oraz w przebiegu zakażenia bakteriami Pseudomonas aeruginosa.

Laminina (LMN)
Jest glikoproteiną znajdująca się w błonie podstawnej. Ułatwia ona in vitro przyleganie komórek śródbłonka i komórek mięśniowych do kolagenu obecnego w błonie podstawnej [17]. Laminina jest dużym białkiem o masie ok. 900 kDa i długości cząsteczki 70 nm, zbudowanym z 3 podjednostek, alfa, beta 1 i beta 2 – połączonych w cząsteczkę w kształcie wydłużonego krzyża. Ma ona miejsca wiążące kolagen typu IV, heparynę i integryny. Obecnie odróżnia się ok. 11 izoform lamininy, znajdujących się w różnych narządach. Na przykład LMN-1, LMN-B2 l LMN-alfa 1 są obecne głównie w obrębie nerek.

Pozostałe antygeny wiążące się z ANCA
Należą do nich HMG1/2 [18] oraz aktyna i inne enzymy ziarnistości granulocytów obojętnochłonnych. HMG1/2 są to niehistonowe białka chromosomalne, znajdujące się w jądrze komórkowym i cytoplazmie komórek eukariotycznych. Biorą one udział w procesie transkrypcji i proliferacji komórek. Mimo że nie są one enzymami ziarnistości azurofilnych, to przeciwciała skierowane przeciwko nim dają w metodzie immunofluorescencji pośredniej okołojądrowy typ świecenia.

Przeciwciała
Klasy immunoglobulin ANCA

Przeciwciała przeciw cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych należą najczęściej do immunoglobulin klasy G. Stwierdzono, że są to głównie podklasy IgG1 i IgG4 [19]. Obecność ANCA w podklasie IgG3 ma prognozować dużą aktywność kliniczną zapalenia naczyń. ANCA mogą występować także w innych klasach immunoglobulin. Obecność ANCA w klasie IgA stwierdzono u chorych z zespołem Schönleina i Henocha, nefropatią IgA, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego oraz w przebiegu zapaleniu naczyń obejmującym głównie skórę [20]. Natomiast ANCA w klasie IgM wykazano w przypadku krwotocznego zapalenia naczyń obejmującego nerki i płuca. Nie zaobserwowano korelacji między nasileniem objawów klinicznych a klasą ANCA.

Związek ANCA z zespołami chorobowymi
Obecność ANCA stwierdzano głównie w przebiegu niektórych chorób reumatycznych, chorób nerek, wątroby, jelita grubego, płuc oraz chorób indukowanych lekami i toksynami. Występowaniem ANCA w przebiegu układowych chorób tkanki łącznej zajmowało się wielu badaczy [21–23]. Wykazano je u chorych z ziarniniakiem Wegenera [2], w zespole Churga i Strauss [3], w chorobie Behçeta, w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów [24, 25], przewlekłego młodzieńczego zapalenia stawów [26], zespołu Felty’ego [27] tocznia rumieniowatego układowego [28], twardziny układowej [29], zespołu Sjögrena [30], zapalenia wielomięśniowego, w reaktywnym zapaleniu stawów [31] oraz u chorych z zespołem antyfosfolipidowym i mieszaną krioglobulinemią [32]. Ścisły związek pomiędzy C-ANCA/PR-3 ANCA a ziarniniakiem Wegenera wykazano w licznych publikacjach [33, 34]. U 80–95% chorych na ziarniniaka Wegenera stwierdza się C-ANCA przy użyciu metody immunofluorescencji pośredniej. Czułość tych autoprzeciwciał uwarunkowana jest aktywnością choroby oraz rozległością zmian. Ostatnie badania wykazały, że czułość dla nieaktywnej postaci choroby wynosi 63%, a dla postaci aktywnej 91% [34], swoistość określono na 95–99%. W pozostałych chorobach, szczególnie w mikroskopowej postaci guzkowego zapalenia tętnic i zespole Churga i Strauss, u 70% osób stwierdzono P-ANCA, które swoiście reagowały z mieloperoksydazą [9]. U ok. 25% chorych na MPA wykazano także ANCA reagujące z PR-3. Zhao i wsp. [35] obserwowali ANCA swoiście reagujące z azurocydyną u chorych z zapaleniem naczyń. Jednak ich znaczenie kliniczne nie zostało dotychczas potwierdzone. Wydaje się, że były one raczej wynikiem poliklonalnej aktywacji przez leki, głównie hydralazynę. ANCA stwierdzano także u 40–60% osób z rzadką postacią zapalenia naczyń obejmującego ośrodkowy układ nerwowy. U większości chorych były to P-ANCA reagujące swoiście z MPO, jednak w nielicznych przypadkach C-ANCA. W przebiegu choroby Behçeta wykazywano również obecność ANCA, jednak w ostatnio przeprowadzonych badanych na dużej liczbie chorych obserwacje te nie zostały potwierdzone [36].
Obecność P- lub A-ANCA stwierdzano u 15–30% chorych w przebiegu tocznia układowego, reumatoidalnego zapalenia stawów i zespołu Sjögrena. U chorych na reumatoidalne zapalenie stawów ANCA reagowały z licznymi antygenami, do których należy: MPO, laktoferryna, lizozym. Jednak do chwili obecnej główny antygen nie został zidentyfikowany. Natomiast w surowicy chorych na toczeń układowy wykazano obecność ANCA, które reagowały swoiście z laktoferryną, MPO i katepsyną G [37]. W przebiegu układowych chorób tkanki łącznej rzadko wykrywa się ANCA reagujące swoiście z proteinazą 3. Obecność ANCA wykazano także w przypadkach choroby Kawasaki [38] oraz w przebiegu zespołu Sweeta [39] i Coghana [40].
W przypadku idiopatycznego, szybko postępującego kłębuszkowego zapalenia nerek ANCA są obecne u 45–65% chorych, reagują one głównie z mieloperoksydazą.
W przebiegu pełnoobjawowego zespołu Goodpasture u 20–40% chorych wykazano obecność ANCA jednocześnie z przeciwciałami przeciw błonie podstawnej. Reagowały one głównie z mieloperoksydazą, dając okołojądrowy typ świecenia w metodzie immunofluorescencji pośredniej.
ANCA wykrywa się także w innych chorobach o podłożu autoimmunologicznym. Należą do nich wrzodziejące zapalenie jelita grubego, przewlekłe aktywne zapalenie wątroby [41] i pierwotne twardniejące zapalenie dróg żółciowych [8]. Ich obecność wykazano w surowicy krwi u 40–80% chorych na wrzodziejące zapalenie jelita grubego [42] i w 10–20% przypadkach choroby Leśniowskiego-Crohna [43]. W metodzie immunofluorescencji pośredniej w większości dawały atypowy typ świecenia, w nielicznych przypadkach były to P-ANCA. Reagowały one głównie z katepsyną G i BPI [ 8]. Wykazano także, że mogą być skierowane przeciwko lamininie A, B1. W przypadku chorób wątroby o podłożu autoimmunologicznym ANCA wykazano u 65–80% osób z pierwotnym twardniejącym zapaleniem dróg żółciowych i u 65–95% osób z autoimmunologicznym zapaleniem wątroby. Były to głównie p-ANCA, które swoiście reagowały z laktoferryną [41].
ANCA wykrywano również w przebiegu zakażenia wirusem HIV, aktywnej postaci gruźlicy [44], zapaleniu wsierdzia, zakażeniach grzybiczych, amebiozie i malarii [45]. Większość przypadków to pojedyncze opisy kazuistyczne. Obecność ANCA była prawdopodobnie raczej wynikiem aktywacji granulocytów obojętnochłonnych niż wykładnikiem zapalenia naczyń.
U osób leczonych metizolem, propylotiouracylem, sulfasalazyną, D-penicylaminą, minocykliną, hydralazyną, a także allopurynolem, u których obserwowano objawy kliniczne zapalenia naczyń, wykazano również obecność ANCA [46, 47]. W większości przypadków były to P-ANCA, które reagowały swoiście z MPO oraz elastazą. ANCA skierowane przeciw PR-3 wykazywano także u chorych leczonych tiouracylem.
ANCA, które wykrywano w przebiegu pylicy [48] oraz u chorych na mukowiscydozę, [49] były skierowane przeciw MPO. Ostatnie badania wskazują, że przeciwciała te są obecne u osób z przewlekłą kolonizacją układu oddechowego przez Pseudomonas aeruginosa.
Wykazano je także u chorych z zatorami cholesterolowymi, po transplantacji nerek powikłanej zapaleniem naczyń, w przebiegu zapalenia rdzenia kręgowego [50], zapalenia tęczówki [14], w chorobie Bürgera [51] oraz u osób, u których w młodym wieku były obecne zaawansowane zmiany miażdżycowe [52]. Natomiast atypowe ANCA wykrywano u chorych leczonych immunoglobulinami podawanymi dożylnie, szczególnie wtedy, gdy stosowano je w dużych dawkach [53].

Znaczenie kliniczne ANCA
Przeciwciała przeciw cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych zyskały istotną pozycję w diagnostyce serologicznej zapaleń naczyń. Dotychczasowe postępowanie diagnostyczne w tych zespołach chorobowych opierało się głównie na ocenie objawów klinicznych i biopsji narządu, w którym toczył się proces zapalny. Obecnie uważa się, że ANCA – zarówno C-ANCA, jak i P-ANCA – pełnią istotną rolę w potwierdzeniu rozpoznania układowych postaci zapalenia naczyń, są także markerem w rozpoznaniu ziarniniaka Wegenera. Wykazano, że obecne są u 65% chorych z nieaktywną i 95–99% chorych z aktywną postacią tej choroby. Ich miano koreluje z aktywnością procesu zapalnego, a także z odpowiedzią na zastosowane leczenie. Nawrót ziarniniaka Wegenera przejawia się zwiększeniem miana ANCA, szczególnie podklasy IgG3. Średni czas, który upływa między wzrostem miana przeciwciał a pojawieniem się objawów klinicznych, wynosi 7 tyg. Miano ANCA u osób z ziarniniakiem Wegenera radykalnie obniża się po transplantacji nerek. Chorzy, u których stwierdza się PR3-ANCA, często mają zajęte górne drogi oddechowe oraz okołonaczyniowe nacieki w obrębie zajętego narządu. Natomiast MPO-ANCA pojawiają się najczęściej u osób w podeszłym wieku z zajęciem obwodowego układu nerwowego, płuc i nerek. Śmiertelność chorych na mikroskopową postać guzkowego zapalenia tętnic była wyższa wtedy, gdy stwierdzano C-ANCA, niż w przypadkach, w których obecne były P-ANCA. Wykazano także, że obecność C-ANCA wiąże się ze złym rokowaniem co do czynności nerek. Z punktu klinicznego istotne jest odróżnianie mikroskopowego guzkowego zapalenia tętnic od klasycznej postaci tej choroby. Obserwacje wskazują, że miano P-ANCA zwiększa się wtedy, gdy dochodzi do wznowy choroby, jednak stwierdza się to u 50% chorych. Natomiast w przypadku MPA ANCA obecne są u ok. 50–75% chorych, a w zajęciu ośrodkowego układu nerwowego procesem zapalnym o typie vasculitis u 50–70%. Swoistość C-ANCA dla ziarniniaka Wegenera wynosi 95%, a p-ANCA dla MPA 80–90%.
U chorych na mukowiscydozę ANCA reagują swoiście z c-końcowym fragmentem BPI, który jest niezbędny do opsonizacji. Autoprzeciwciała te mają także zdolność hamowania opsonizacji. Wykazano ponadto ujemną korelację pomiędzy mianem BPI-ANCA a czynnością płuc. Być może w przyszłości dzięki leczeniu prowadzącemu do zahamowania produkcji BPI-ANCA będzie można zmniejszyć nasilenie objawów klinicznych mukowiscydozy.

Hipotezy dotyczące roli ANCA
w patogenezie chorób zapalnych


Dotychczas nie ustalono jednoznacznie znaczenia ANCA w patogenezie zapaleń naczyń [54]. Badania na modelu zwierzęcym wykazały istotny ich udział w procesie zapalnym obejmującym naczynia krwionośne [55]. Uważa się, że prawdopodobnie ANCA pośrednio lub bezpośrednio pobudzają granulocyty obojętnochłonne do tworzenia się nacieków zapalnych i uszkodzenia komórek śródbłonka naczyń, zapoczątkowując tym proces zapalny w ich obrębie [56, 57]. Antygeny, z którymi reagują ANCA, tj. MPO i PR-3, są obecne na błonie komórkowej granulocytów obojętnochłonnych po wcześniejszym ich pobudzeniu przez cytokiny [58] lub jako wynik apoptozy tych komórek [59]. Połączenie się ANCA z tymi antygenami prowadzi do wybuchu tlenowego, degranulacji i uwolnienia cytokin [60]. Połączenie ANCA z FcGamma RIIalfa i FcgammaRIIIb, znajdującymi się na powierzchni granulocytów, prowadzi do ich aktywacji [61, 62]. Pobudzone granulocyty mają zdolność łączenia się także z aktywowanymi komórkami śródbłonka [63], czego efektem jest ich uszkodzenie. Natomiast Yang J. J. i wsp. [64] udowodnili, że proteinazy serynowe wykazują właściwości indukujące apoptozę komórek śródbłonka. Wiadomo również, że ANCA indukują uwolnienie przez monocyty czynników chemotaktycznych, takich jak MCP-1 i IL-8 [65], czego wynikiem jest powstanie nacieku zapalnego w obrębie ściany naczynia krwionośnego, składającego się głównie z monocytów i granulocytów.
Wyniki badań doświadczalnych oraz fakt, że u 75% chorych z ziarniniakiem Wegenera miano ANCA wykazuje korelację z aktywnością choroby, przemawiają za udziałem tych autoprzeciwciał w patogenezie zapalenia naczyń.
Jednak badania in vitro nie potwierdziły obecności ANCA lub złogów IgG w tkankach zajętych procesem zapalnym. Obecność ziarniniaków składających się głównie z aktywowanych limfocytów T oraz ich obecność w znacznej ilości we krwi wskazuje bardziej na udział odpowiedzi komórkowej niż humoralnej w zapaleniu naczyń. Ponadto podanie zwierzętom MPO-ANCA nie indukowało zapalenia naczyń, a u 35% chorych z potwierdzonym rozpoznaniem ziarniniaka Wegenera lub MPA nie stwierdza się ANCA. Wszystkie te fakty przemawiają przeciw istotnemu udziałowi ANCA w procesie zapalenia naczyń.

----------------------------
Piśmiennictwo

1. Davies DJ, Moran JE, Niall JF, et al. Segmental necrotizing glomerulonephritis with antineutrophil antibody. Possible arbovirus aetiology? Br Med. J 1982; 285: 606.
2. Van der Woude FJ, Lobatto S, Van der Giessen M, et al. Autoantibodies against neutrophils and monocytes: Tool for diagnosis and marker of disease activity in Wegener’s granulomatosis. Lancet 1985; 1: 425-9.
3. Guilllevin L, Cohen P, Gayraud M, et al. Churg-Strauss syndrome. Clinical study and long-term follow-up of 96 patients. Medicine 1999; 78: 26-37.
4. Wiik A. Delineation of a standard procedure for indirect immunofluorescence detection of ANCA. APMIS Suppl 1989; 6: 12-3.
5. Stroncek DF, Egging MS, Eiber GA, et al. Neutrophil alloantibodies react with cytoplasmic antigens: a possible cause of false-positive indirect immunofluorescence assays for antibodies to neutrophil cytoplasmic antigens. Am J Kidney Dis 1993; 21: 368-73.
6. Segelmark M, Westman K, Wislander J. How and why should we detect ANCA? Clin Exp Rheumatol 2000; 18: 629-35.
7. Russell KA, Wiegert E, Schroeder DR, et al. Detection of anti-neutrophil cytoplasmic antibodies under actual clinical testing condition. Clin Immunol 2002; 103: 196-203.
8. Stoffel MP, Csernock E, Herzberg C. Antineutrophil cytoplasmic antibodies (ANCA) directed against bactericidal/permeability increasing protein (BPI): a new seromarker for inflammatory bowel disease and associated diseorders. Clin Exp Immunol 1996; 104: 54-9.
9. Fu HL, Hsu TC, Chang CC, et al. Antigenic specificity of anti-neutrophil cytoplasmic antibody. J Formos Med Assoc 2001; 100: 35-9.
10. Witko-Sarsat V, Rieu P, Descamps-Latscha B, et al. Neutrophils: molecules, functions and pathophysiological aspects. Lab Invest 2000; 80: 617-53.
11. Akin DT, Lu MQ, Lu SJ, et al. Bactericidal activities of different forms of lactoferrin. Adv Exp Med Biol 1994; 357: 61-70.
12. Manolova I, Danche M, Halacheva K. Antineutrophil cytoplasmic antibodies in patients with systemic lupus erythematosus: prevalence, antigen specificity, and clinical associations. Rheumatol Int 2001; 5: 197-202.
13. Mulder AH, Horst G, van Leeuwen MA, et al. Antineutrophil cytoplasmic antibodies in rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum 1993; 36: 1054-60.
14. Gordon LK, Eggena M, Holland N, et al. P-ANCA antibodies in patients with anterior uveitis: identification of a marker antibody usually associated with ulcerative colitis. J Clin Immunol 1998; 18: 264-71.
15. Weersink AJ, Van Kessel KP, Van Den Tol ME, et al. Human granulocytes express a 55-kDa lipopolysaccharide binding protein on the cell surface that is identical to bactericidal/permeability-increasing protein. J Immunol 1993; 150: 253-63.
16. Spitznagel J. Antibiotic proteins of human neutrophils. J Clin Invest 1990; 86: 1381-6.
17. Terranova VP, Rohrbach DH, Martin GR. Role of laminin in the attachment of PAM 212 (epithelial) cells to basement membrane collagen. Cell 1980; 22: 719-26.
18. Uesugi H, Ozaki S, Sobajima J, et al. Prevalence and characterization of novel p-ANCA antibodies to the high mobility group non-histone chromosomal proteins HMG1 and HMG2, in systemic rheumatoid diseases. J Rheumatol 1998; 25: 703-9.
19. Brouwer E, Tervaert JW, Horst G, et al. Predominance of IgG1 and IgG4 subclasses of anti-neutrophil cytoplasmic autoantibodies (ANCA) in patients with Wegener’s granulomatosis and clinically related disorders. Clin Exp Immunol 1991; 83: 379-86.
20. Provel-Guitera P, Diemert MC, Charuel JL, et al. IgA antineutrophil cytoplasmic antibodies in cutaneous vasculitis. Br J Dermatol 2000; 143: 99-103.
21. Hauschild S, Schmitt WH, Csernok E. ANCA in systemic vasculitides, rheumatoid disorders and inflammatory bowel diseases. Adv Exp Med Biol 1993; 336: 245-51.
22. von Muhlen CA, Tan EM. Autoantibodies in the diagnosis of systemic rheumatic disease. Semin Arthritis Rheum 1995; 24: 323-58.
23. Puszczewicz M, Zimmermann-Górska I, Białkowska-Puszczewicz G i wsp. Występowanie przeciwciał przeciw cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych (ANCA) i ich swoistość w ukła-dowych chorobach tkanki łącznej. Pol Arch Med Wewn 2003; 109: 10-16.
24. Abad E, Carbonell M, Tural C, et al. ANCA antibodies in rheumatoid arthritis. Clin Exp Immunol 1993; 93: 46-51.
25. Guang LS. ANCA in RA patients. Br J Rheumatol 1996; 35: 1328-9.
26. Bakkaloglu A, Ozen S, Saatci U, et al. Antineutrophil cytoplasmic antibodies in juvenile chronic arthritis. Clin Rheumatol 1999; 18: 304-7.
27. Juby C, Johnston C, Davis P. Antinuclear and antineutrophil cytoplasmic antibodies (ANCA) in the sera of patients with Felty’s syndrome. Br J Rheumatol 1992; 31: 185-8.
28. Schnabel A, Csernok E, Isenberg DA, et al. Antineutrophil cytoplasmic antibodies in systemic lupus erythematosus. Arthritis Rheum 1995; 38: 633-7.
29. Endo H, Hosono T, Kondo H. Antineutrophil cytoplasmic autoantibodies in 6 patients with renal failure and systemic sclerosis. J Rheumatol 1994; 21: 864-70.
30. Font J, Ramos-Casals M, Cervera R, et al. Antineutrophil cytoplasmic antibody in primary Sjögren’s syndrome: prevalence and clinical significance. Br J Rheumatol 1998; 37: 1287-91.
31. Locht H, Skogh T, Kihlström E. Anti-lactoferrin antibodies and other types of anti-neutrophil cytoplasmic antibodies (ANCA) in reactive arthritis and ankylosing spondylitis. Clin Exp Immunol 1999; 117: 568-73.
32. Lamprecht P, Schmitt WH, Gross WL. Mixed cryoglobulinemia, glomerulonephritis and ANCA: essential cryoglobulinemic vasculitis or ANCA-associated vasculitis. Nephrol Dial Transplant 1998; 13: 213-21.
33. Jennette JC, Wilkman AS, Falk RJ. Diagnostic predictive value of ANCA serology. Kidney Int 1998; 53: 796-8.
34. Rao JK, Weinberger M, Oddone EZ, et al. The role of antineutrophil cytoplasmic antibody (c-ANCA) testing in the diagnosis of Wegener granulomatosis. A literature review and meta-analysis. Ann Intern Med 1995; 123: 925-32.
35. Zhao MH, Lockwood CM. Azurocidin is a novel antigen for anti-neutrophil cytoplasmic autoantiodies (ANCA) in systemic vasculitis. Clin Exp Immunol 1996; 103: 397-402.
36. Tunc R, Ozbakir F, Caglayan A, et al. Absence of antineutrophil cytoplasmic antibodies (ANCA) in Behcet’s syndrome with large vessei involvement. Ann Rheum Dis 2002; 61: 215.
37. Spronk PE, Bootsma H, Horst G, et al. Antineutrophil cytoplasmic antibodies in systemic lupus erythematosus. Br J Rheumatol 1996; 35: 625-31.
38. Savage CO, Tizard J, Jayne D, et al. Antineutrophil cytoplasm antibodies in Kawasaki disease. Arch Dis Child 1989; 64: 360-3.
39. Kemmett D, Harrison DJ, Hunter JA. Antibodies to neutrophil cytoplasmic antigens: serologic marker for Sweet’s syndrome. J Am Acad Dermatol 1991; 24: 967-9.
40. Ikeda M, Okazaki H, Minota S. Cogan’s syndrome with antineutrophil cytoplasmic autoantibody. Ann Rhem Dis 2002; 61: 761-2.
41. Seibold F, Weber P, Schoning A. Aneutrophil antibodies (p-ANCA) in chronic liver disease and inflammatory bowel disease: do they react with different antigens? Eur J Gastroenterol Hepatol 1996; 8: 1095-100.
42. Locht H, Skogh T, Wiik A. Characterisation of autoantibodies to neutrophil granule constituens among patients with reactive arthritis, rheumatoid arthritis, and ulcerative colitis. Ann Rheum Dis 2000; 59: 898-903.
43. Bansi DS, Chapman RW, Fleming KA. Prevalence and diagnostic role of antineutrophil cytoplasmic antibodies in inflammatory bowel disease. Eur J Gastroenterol Hepatol 1996; 8: 881-5.
44. Flores-Suarez LF, Cabiedes J, Villa AR, et al. Prevalence of anti-neutrophil cytoplasmic autoantibodies in patients with tuber-culosis. Rheumatology 2003; 42: 223-9.
45. Hoffman GS, Specks U. Antineutrophil cytoplasmic antibodies. Arthritis Rheum 1998; 41: 1521-37.
46. Karpinski J, Jothy S, Radoux V, et al. D-penicillamine-induced crescendic glomerulonephritis and antimyeloperoxidase antibodies in a patient with scleroderma. Case report and review of the literature. Am J Nephrol 1997; 17: 528-32.
47. Merkel PA. Drug associated with vasculitis. Curr Opin Rheumatol 1998; 10: 45-50.
48. Wichmann I, Sanchez-Roman J, Morales J, et al. Antimyelo-peroxidase antibodies in individuals with occupational exposure to silica. Ann Rheum Dis 1996; 55: 205-7.
49. Mahadeva R, Dunn AC, Westerbeek RC. Anti-neutrophil cytoplasmic antibodies (ANCA) against bactericidal/per-meability-increasing protein (BPI) and cystic fibrosis lung disease. Clin Exp Immunol 1999; 117: 561-7.
50. Nakashima I, Fujihara K, Endo M, et al. Clinical and laboratory features of myelitis patients with anti-neutrophil cytoplasmic antibodies. J Neurol Sci 1998; 157: 60-6.
51. Halacheva KS, Manolova IM, Petkov DP, et al. Study of antineutrophil cytoplasmic antibodies in patients with thromboangiitis obliterans (Buerger’s disease). Scand J Immunol 1998; 48: 544-50.
52. van Haelst PL, Asselbergs FW, Van Doormaal JJ, et al. Antineutrophil cytoplasmic antibodies in patients with premature artherosclerosis: prevalence and association with risk factors. J Intern Med 2002; 251: 29-34.
53. Jolles S, Deacock S, Turnbull W, et al. Atypical C-ANCA following high dose intravenous immunoglobulin. J Clin Pathol 1999; 52: 177-80.
54. Preston GA, Yang JJ, Xiao H, et al. Understanding the pathogenesis of ANCA: where are we today? Cleve. Clin J Med 2002; 69 (suppl. 2): SII51-54.
55. Kallenberg CG, Brouwer E, Weening JJ, et al. Anti-neutrophil cyto-plasmic antibodies: current diagnostic and pathophysiological potential. Kidney Int 1994; 46: 1-15.
56. Puszczewicz M, Zimmermann-Górska I, Białkowska-Puszczewicz G. Wpływ surowic zawierających przeciwciała przeciw cytoplazmie granulocytów obojętnochłonnych (ANCA) na czynność granulocytów in vitro. Alerg Astm Immunol 1999; 4: 259-66.
57. Puszczewicz M, Zimmermann-Górska I, Białkowska-Puszczewicz G. Wpływ surowic zawierających przeciwciała przeciw cyto-plazmie granulocytów obojętnochłonnych (ANCA) na metabolizm tlenowy granulocytów in vitro. Reumatologia 1999; 37: 133-44.
58. Yang JJ, Tuttle RH, Hogan SL, et al. Target antigens for anti-neutrophil cytoplasmic autoantibodies (ANCA) are on the surface of primed and apoptotic but not unstimulated neutrophils. Clin Exp Immunol 2000; 121: 165-72.
59. Bell AL, Magill MK, Mc Kane R, et al. Human blood and synovial fluid neutrophils cultured in vitro undergo programmed cell death which is promoted by the addition of synovial fluid. Ann Rheum Dis 1995; 54: 910-5.
60. Preston G, Falk RJ. ANCA signaling: Not just a matter of respiratory burst. Kidney Int 2001; 59: 1981-2.
61. Kocher M, Edberg JC, Fleit HB, et al. Antineutrophil cytoplasmic antibodies preferentially engage Fc gammaRIIIb on human neutrophils. J Immunol 1998; 161: 6909-14.
62. Porges AJ, Redecha PB, Kimberly WT, et al. Anti-neutrophil cytoplasmic antibodies engage and activate human neutrophil via Fc gamma RII a. J Immunol 1994; 153: 1271-80.
63. Tervaert JW. Proteinase 3: A cofactor for the binding of antineutrophil cytoplasm antibodies (ANCA) to endothelial cells? Kidney Int 2000; 57: 2171-2.
64. Yang JJ, Kettritz R, Falk RJ, et al. Apoptosis of endothelial cells induced by the neutrophil serine proteases, proteinase 3 and elastase. Am J Pathol 1996; 149: 1617-26.
65. Ralston DR, Marsh CB, Lowe MP, et al. Antineutrophil cytoplasmic antibodies induce monocyte IL-8 rease. Role of surface proteinase-3, alpha1-antitripsin, and Fcgamma receptord. J Clin Invest 1997; 100: 1416-24.

----------------------------
ŹRÓDŁO:
www.termedia.pl, 17.07.2006


Ostatnio zmieniony przez Robert dnia Sob Gru 16, 2006 6:45 pm, w całości zmieniany 1 raz
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
Robert
Moderator
Moderator


Dołączył: 02 Lut 2006
Posty: 6881
Skąd: Toruń / Warszawa

PostWysłany: Pią Lip 21, 2006 11:05 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Coś więcej nt. tych przeciwciał - proszę bardzo:

Przeciwciała antyfosfolipidowe (aPL) należą do grupy autoprzeciwciał, dla których antygenem jest kompleks ujemnie naładowanych fosfolipidów i białek, pełniących rolę kofaktora. W praktyce klinicznej najczęściej dokonuje się oznaczeń przeciwciał antykardiolipinowych (aCL) lub antykoagulantu toczniowego (LA), ale należy pamiętać, że do anionowych fosfolipidów należą również m.in. fosfatydyloglicerol, fosfatydyloseryna, fosfatydyloinozytol, fosfatydylocholina, aneksyna V, a odpowiadające im przeciwciała mogą być również przyczyną nabytych trombofilii. (...)
Przeciwciała antyfosfolipidowe mogą pojawiać się w przebiegu układowych zapalnych chorób tkanki łącznej i schorzeń o podłożu autoimmunologicznym, mogą towarzyszyć chorobom nowotworowym, szczególnie chłoniakom, ale mogą występować także u ludzi zdrowych. (...)
Częstość występowania przeciwciał antyfosfolipidowych w populacji ogólnej (dawcy krwi) jest oceniana na 2–6%. U osób starszych, po 70. roku życia, częstość ta zwiększa się do 12%. Częstość występowania przeciwciał antyfosfolipidowych u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest większa niż w ogólnej populacji, wg niektórych badaczy może dochodzić nawet do 49%.
Obecność przeciwciał antyfosfolipidowych jest jednym z kryteriów diagnostycznych zespołu antyfosfolipidowego, którego tradycyjna definicja obejmuje takie objawy kliniczne, jak zakrzepica naczyniowa (tętnicza lub żylna) i/lub powtarzające się utraty ciąż. (...)
Pojawienie się przeciwciał antyfosfolipidowych może mieć znaczenie prognostyczne gorszej reakcji na leczenie biologiczne. (...)

Cytat:
ANTYFOSFOLIPIDOWY ZESPÓŁ, stan, w którym w organizmie występują przeciwciała antyfosfolipidowe (antykoagulant tocznia, przeciwciała antykardiolipinowe) — zazwyczaj immunoglobuliny klasy IgG lub IgA, oraz współistnieją charakterystyczne objawy kliniczne, jak: zakrzepica naczyń, obumarcie płodu, małopłytkowość; antyfosfolipidowy zespół może być pierwotny, bez współistnienia choroby układowej lub wtórny w przebiegu chorób układowych, np. tocznia rumieniowatego układowego; towarzyszyć mogą zaburzenia ukrwienia ośrodkowego układu nerwowego z objawami utraty przytomności; objawy dodatkowe rozmaite: sinica marmurkowata skóry, owrzodzenia na kończynach dolnych, migrena, mielopatia, pląsawica, zmiany w zastawkach serca; koagulant tocznia jest przeciwciałem skierowanym przeciwko białkom uczestniczącym w procesie krzepnięcia krwi; antyfosfolipidowy zespół może występować w chorobach autoimmunologicznych (reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy), w zakażeniach (zimnica, wirusowe zapalenie wątroby, różyczka, mononukleoza zakaźna, zakażenie HIV) i jako skutek przyjmowania niektórych leków (antybiotyki, chloropromazyna, hydralazyna, prokainamid) oraz w rozrostach układu chłonnego (białaczka włochatokomórkowa, chłoniaki złośliwe); leczenie zależne od objawów klinicznych; przeciwciała antyfosfolipidowe mogą występować także u ludzi zdrowych i wtedy stan ten nie wymaga leczenia.


Źródła:
www.termedia.pl; , Ewa Walewska, Robert Rupiński, Bożena Wojciechowska, Anna Filipowicz-Sosnowska, Charakterystyka chorych na reumatoidalne zapalenie stawów z obecnymi przeciwciałami antyfosfolipidowymi, Reumatologia 1/2006, Ru 2006: 44, 1: 1-6

www.pwn.pl

Trochę też było tutaj na forum:

Przeciwciała antykardiolipinowe i inne

Mam zespół antyfosfolipidowy...

PS Daj znać jeśli to nie wystarczy.
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
Robert
Moderator
Moderator


Dołączył: 02 Lut 2006
Posty: 6881
Skąd: Toruń / Warszawa

PostWysłany: Sob Gru 16, 2006 6:54 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

A niech będzie. Przeciwciała stanowią temat tego wątku. Kto zechce przeczyta, kto nie... to nie. Warto mieć pod ręką. Smile

Reumatologia 6/2006 44, 6: 343–348
www.termedia.pl
autor: Jakub Ząbek

Celowość oznaczania surowiczych autoprzeciwciał niezaliczanych do kryteriów diagnostycznych układowych chorób tkanki łącznej


Wprowadzenie

Autoimmunizacja nieswoista narządowo (organ non-specific autoimmunity) jest zjawiskiem powszechnym i typowym dla układowych chorób tkanki łącznej. Przejawia się obecnością w krążeniu autoprzeciwciał oraz autoreaktywnych limfocytów T skierowanych przeciwko różnym antygenom gospodarza (na ogół takim, które są typowymi składnikami wszystkich jąder komórkowych), a które należałoby zbiorczo określić jako antygeny jądrowe, stąd zbiorcza nazwa przeciwciała przeciwjądrowe (ANA – anti-nuclear antibodies) [1–3]. Poza tą główną grupą autoprzeciwciał jest wiele takich, których swoistość jest skierowana przeciwko składnikom cytoplazmy (a nie jądra komórkowego), ale takim, które biorą udział w realizacji procesów sterowanych i zainicjowanych w jądrze komórkowym (np. w procesie translacji, czyli syntezy białka), a które zwyczajowo są też wliczane do przeciwciał ANA [4]. Należy także dla porządku wspomnieć o dużej grupie autoprzeciwciał skierowanych bezpośrednio przeciwko komponentom antygenowym aparatu ruchu, takim jak przeciwciała dla kolagenów, proteoglikanów oraz białek towarzyszących, a wchodzących jako elementy budulcowe w skład różnych typów tkanki łącznej, chrząstek i stawów [5, 6].
Znaczenie praktyczne tych autoprzeciwciał w diagnostyce różnicowej wynika z faktu, że obecność autoprzeciwciał może być patognomoniczna dla danej choroby, miano niektórych autoprzeciwciał odzwierciedla zaś aktywność procesu chorobowego, a obecność danego autoprzeciwciała koreluje z określonymi objawami klinicznymi [7]. Znaczenie tych autoprzeciwciał podnosi także fakt, że uczestniczą one prawdopodobnie bezpośrednio lub pośrednio w patomechanizmach charakterystycznych dla poszczególnych układowych chorób tkanki łącznej, a dyskusja nad ich udziałem w patomechanizmie nie jest zakończona. Są także autorzy, którzy uważają autoprzeciwciała za wtórny fenomen towarzyszący pojawieniu się antygenów sekwestrowanych w krążeniu lub że są one wynikiem mimikry antygenowej antygenów bakteryjnych i gospodarza [8, 9]. Niemniej jednak przynajmniej niektóre z tych autoprzeciwciał mogą bezpośrednio wpływać na ważne procesy fizjologiczne komórki poprzez zahamowanie (inhibicję) enzymów uczestniczących w realizacji tych procesów [4]. Ze względu na stosunkowo małą częstość występowania i/lub występowanie także w innych jednostkach chorobowych (tab. I), tylko kilkanaście z kilkudziesięciu z nich ma zasadnicze znaczenie w diagnostyce różnicowej chorób przebiegających z autoimmunizacją. Są one zaliczone do kryteriów diagnostycznych danych jednostek jako tzw. przeciwciała markerowe [10].
Obok ww. cech autoprzeciwciał szczególnie cenny wydaje się fakt ich wczesnego występowania na etapie, gdy brak jest jeszcze swoistych dla danej jednostki objawów klinicznych – co zwykle określa się jako niezróżnicowaną chorobę tkanki łącznej, a fakt wystąpienia wczesnego określonego przeciwciała markerowego uprawdopodabnia kierunek rozwoju niezróżnicowanej układowej choroby tkanki łącznej w określoną jednostkę. Jeśli nawet pojawienie się takiego wczesnego markera nie jest jeszcze powodem do zmiany kierunku terapii – co dotyczy autoprzeciwciał, które nie są jeszcze zaliczone do kryteriów diagnostycznych (np. przeciwciała anty-CCP) – to w każdym razie jest powodem do częstszej, dokładniejszej i uważniejszej obserwacji danego pacjenta pod kątem ewentualnego wystąpienia w przyszłości pełnoobjawowej choroby tkanki łącznej.
Spośród metod skryningowych najwyższą wartość diagnostyczną ma metoda immunofluorescencji ANA (IF), z zastosowaniem jako substratu komórek Hep-2, oraz jej modyfikacja z zastosowaniem koniugatów antyglobulinowych związanych z peroksydazą chrzanową, zwana metodą Colorzyme. Obie te metody dają kilka typowych obrazów (patterns) świecenia (w metodzie IF) lub wybarwienia (w metodzie Colorzyme), którym przyporządkowane są przeciwciała o określonej swoistości – zwykle, niestety, kilka autoprzeciwciał daje ten sam (lub zbliżony) typ świecenia [11, 12]. Ustalenie swoistości następuje zwykle testem ELISA lub Western-blotting (też DOT-blotting) [13, 14]. Zastosowanie testów o wysokiej czułości do ustalenia swoistości przeciwciał ANA zwiększyło częstość wykrywania przeciwciał markerowych i w konsekwencji wykrywania określonych jednostek chorobowych.
W prawidłowo prowadzonej strategii oznaczania przeciwciał ANA stosowana jest tzw. kaskadowa (4-etapowa) metoda oznaczania autoprzeciwciał. W pierwszym etapie stosuje się testy skryningowe (IIF-ANA-screen czy ANA-ELISA-screen). Następnie (jeśli test ANA jest dodatni) ustala się swoistość przeciwciał ANA (2. etap), a potem (3. etap) swoistości dla podtypów antygenu ANA (fine specificities). Etap 4. jest prowadzony tylko wtedy, gdy nie można wyżej opisanymi metodami opisać żadnej z typowych swoistości autoprzeciwciał i zwykle dokonuje się tego kombinowanymi metodami biochemiczno-immunochemicznymi [15].
Bez względu na to, jaką zastosuje się czułość metody, zawsze można zaobserwować grupę tzw. surowic seronegatywnych pod względem obecności danego markera serologicznego, co może mieć kluczowe znaczenie dla procesu stawiania diagnozy [16]. W tej sytuacji nie pozostaje nic innego, jak skorzystać z tej grupy autoprzeciwciał, niewprowadzonych do kryteriów diagnostycznych, gdyż także one mają określoną owymi kryteriami (częstość występowania, swoistość, wartość prognostyczną czy korelacje z aktywnością choroby i określonymi objawami klinicznymi) wartość i dlatego powinny być określone jako markery pomocnicze. Niektóre zresztą z wyżej opisanych markerów pomocniczych z czasem są włączane do kryteriów diagnostycznych danej jednostki, np. w 2005 r. przeciwciała dla b2-GP-I [17]. Zapewne niedługo stanie się tak z przeciwciałami dla CCP występującymi w RZS [18]. W tab. II przedstawiono listę tych dodatkowych markerów pomocniczych występujących w poszczególnych jednostkach chorobowych [4].

Najważniejsze autoprzeciwciała pomocnicze niewłączone do kryteriów diagnostycznych układowych chorób tkanki łącznej

W reumatoidalnym zapaleniu stawów występuje wiele autoprzeciwciał [1, 4, 18], ale tylko jedno o ustalonym znaczeniu diagnostycznym, czyli wykryty w 1949 r. przez Waalera i Rose czynnik reumatoidalny (RF) klasy IgM (tzw. klasyczny czynnik RF-IgM), pozostający do dziś głównym serologicznym markerem choroby, zaliczonym do kryteriów diagnostycznych. RF-IgM to przeciwciało markerowe o niewielkiej dynamice poziomów (brak korelacji z intensywnością choroby), mające pewne znaczenie prognostyczne. Niestety, RF-IgM występuje też w większości jednostek chorobowych o etiologii infekcyjnej, co istotnie zmniejsza jego znaczenie diagnostyczne. Ponadto w 25–30% przypadków ewidentnego RZS brak jest RF-IgM, co zresztą stało się powodem do podziału grupy RZS na tzw. RZS seropozytywne i RZS seronegatywne. Zalicza się tu także czynniki RF klasy IgG i IgA – mające w zasadzie, aczkolwiek niesłusznie, znaczenie tylko pomocnicze.

Inne przeciwciała

Pozostałe autoprzeciwciała, tj. przeciwciała przeciwko kolagenowi II, elastynie, antygenowi RA-33 czy wreszcie z grupy przeciwciał antykeratynowych, a z ostatnio wprowadzonych – przeciwciała anty-CCP (przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi) [1, 4, 18] wg danych z literatury występują aż w ok. 80% (40–60%) przypadków RZS, w tym – co ważne – w 25–30% przypadków RF-IgM seronegatywnych. Ich obecność w surowicach chorych na RZS ma znaczenie patognomoniczne dla tej jednostki. Występują one ponadto we wczesnych stadiach RZS, a ich poziomy są wskaźnikiem aktywności i wskaźnikiem prognostycznym ciężkości przebiegu choroby [18].
Z niedawno odkrytych należy wymienić przeciwciało anty-Sa, które po raz pierwszy zostało oznaczone u pacjenta o nazwisku Savoie przez Despresa i wsp. [19].
Antygen wykryto w wyciągach białkowych z ludzkiego łożyska oraz śledziony, a ostatnio wykazano jego obecność w łuszczce reumatoidalnej. Ciężar cząsteczkowy antygenu Sa z łożyska wynosi 55 kD, jest on związany z innym białkiem o ciężarze cząsteczkowym
50 kD, które także występuje w śledzionie.
Przeciwciała anty-Sa są wykrywane w surowicach ponad 40% ogółu chorych na RZS, w tym w ok. 30% przypadków wczesnego RZS i w 47% przypadków zaawansowanego RZS. Przeciwciała anty-Sa korelują z RF-IgM, są charakterystyczne dla przypadków przewlekłego RZS, towarzysząc w ok. 66% zmianom destrukcyjnym [20].
Przeciwciała te występują w surowicach ok. 22% dzieci cierpiących na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS), a także u 7% osób bez objawów RZS. Swoistość anty-Sa jest wysoka – 92–98% [21]. Do tej pory brak jest testów komercyjnych służących do oznaczania przeciwciał anty-Sa.
W toczniu rumieniowatym układowym (SLE) pomimo bogactwa autoprzeciwciał, których jest ponad 20, podobnie jak w RZS jest niewiele pewnych autoprzeciwciał markerowych. Przeciwciała dla antygenu Sm (włączone, obok przeciwciał dla dsDNA, do kryteriów diagnostycznych) występują np. tylko w ok. 15–30% przypadków, a przeciwciała przeciw dsDNA występują przeciętnie w 60–90% przypadków, korelują z aktywnością choroby i są dobrym wskaźnikiem skuteczności leczenia [22].
Jednakże w ok. 25% przypadków SLE brak jest obu tych parametrów [23]; w tej sytuacji bardzo dobrym prognostykiem dla serodiagnostyki SLE jest pojawienie się wielu prac, a co ważniejsze, prawie jednocześnie testów do wykrywania przeciwciał dla nukleosomów (anty-Nucl). Co istotne, jednocześnie pojawiały się odpowiednie komercyjnie dostępne testy ELISA i Western-blott [24].
Przeciwciała anty-Nucl stwierdza się w ok. 60% przypadków, a w twardzinie i PM tylko w 2%. Nie występują one w grupie zdrowych dawców. Ponadto, wg Schlumbergera i wsp. [25], przeciwciała anty-Nucl są patognomoniczne dla SLE, a ich odsetek występowania (ok. 60%) przekracza częstość występowania innych markerów SLE jak anty-Sm (do 30%) i anty-rib RNP (do 15%) i jest porównywalny z przeciwciałami dla dsDNA (60–90%).
Poza przeciwciałami dla nukleosomów pod uwagę należy brać grupę antygenów dających tak częsty w SLE typ homogenno-plamisty ANA, do której zalicza się następujące antygeny: PCNA, Ku, HMG-17 i ubikwitynę. Przeciętne częstości występowania przeciwciał dla tych antygenów wynoszą: 34–70% dla HMG-17, ok. 3% dla PCNA, 1–13% dla antygenu Ku i 20–30% dla ubikwityny. Niestety, poza przeciwciałami dla antygenu PCNA i Ku, które charakteryzują się nieco wyższymi swoistościami dla SLE, przeciwciała te występują także w innych układowych chorobach tkanki łącznej [4, 29]. Z nowych (niepublikowanych) danych wynika, że te autoprzeciwciała są swoistościami, za pomocą których można wyjaśnić znaczną część przypadków SLE ANA-dodatniego, w którym nie udaje się oznaczyć swoistości.
Z grupy przeciwciał antykofaktorowych lub związanych z pulą przeciwciał antyfosfolipidowych (aPL) warto zwrócić uwagę na przeciwciała dla aneksyny V i dla oxy-LDL
ze względu na fakt, że częstość ich występowania w SLE wynosi: dla anty-ANX-V przeciętnie 30%, a dla oxy-LDL 30–40% [26]. Wartość diagnostyczna tych przeciwciał wynika z faktu, że udowodniono ich bezpośredni związek z patomechanizmami (choć dla obu przeciwciał różnymi) występującymi w SLE, SAPS i PAPS.
W związku z tym, że dotychczas nie udowodniono bezpośredniego udziału przeciwciał aPL w patomechanizmie zespołów neuropsychiatrycznych występujących w toczniu, przedmiotem intensywnych badań jest grupa przeciwciał wprowadzanych do serodiagnostyki SLE. Są nimi przeciwciała antyneuronalne, tj. skierowane przeciwko komponentom komórek nerwowych (mielinie – MAG, dekarboksylazie glutaminianowej – GAD, komórkom Purkiniego – Yo, jądrom neuronów – Hu, Ri), ale ich znaczenie dla patomechanizmów występujących w SLE jest jeszcze dalekie od wyjaśnienia [27].
W diagnostyce zespołu Sjögrena wykorzystuje się 2 ważne autoprzeciwciała markerowe: anty-SSA i anty SS-B, których częstość występowania jest stosunkowo duża (ok. 90% przypadków pierwotnego i ok. 60–70% przypadków wtórnego zespołu Sjögrena). Znacznie gorsza jest sytuacja w dziecięcym zespole Sjögrena: w ponad 30% przypadków nie stwierdza się ani przeciwciała anty-SSA, ani anty-SSB, a na dodatek w ok. 75% przypadków brak jest pełnych objawów klinicznych; dlatego ograniczone tych markerów w diagnostyce dziecięcego zespołu Sjögrena jest znaczenie.
Nadzieją w serodiagnostyce zespołu Sjögrena (szczególnie u dzieci) jest przeciwciało dla a-fodryny, stwierdzane w ok. 60% surowic dorosłych i w zbliżonym odsetku surowic dzieci z tym zespołem [28]. Jest to białko o ciężarze cząsteczkowym 240 kD (podjednostka fodryny), wchodzące w skład cytoszkieletu komórek ślinianek. W pierwszych, nielicznych jeszcze pracach sugeruje się, że przeciwciała dla a-fodryny mają także znaczenie prognostyczne, gdyż wyprzedzają zarówno objawy kliniczne, jak i zmiany patomorfologiczne obserwowane w śliniankach.
Szczególnie trudnymi w diagnostyce serologicznej jednostkami z układowych chorób tkanki łącznej są: twardzina układowa (scleroderma), zapalenie wielomięśniowe (polymiositis – PM), czy zespoły nakładania twardziny i zapalenia wielomięśniowego, w których jest szczególnie mało autoprzeciwciał markerowych. W ich przypadku właściwie dysponujemy tylko trzema wartościowymi autoprzeciwciałami markerowymi, tj. przeciwciałami dla antygenu Scl-70 (30% w twardzinie, wysoka swoistość), przeciwciałem dla centromerowego białka B (ok. 30% w twardzinie ograniczonej) oraz przeciwciałami dla aminoacylo-tRNA syntetaz [4]. Przykładowo częstość występowania przeciwciał dla antygenu Jo-I (histydyno-tRNA syntetaza) w zapaleniu wielomięśniowym wynosi ok. 25% [4, 29]. W zapaleniu wielomięśniowym wskazane jest, w przypadku braku przeciwciał dla antygenu Jo-I, oznaczanie przeciwciał dla innych amino-acylo/RNA syntetaz (alanylowej anty-PL-7 czy treonylowej PL-12) [4 oraz dane własne niepublikowane], a także przeciwciał dla antygenu Mi-2, który w PM występuje w ok. 10% przypadków i jest to przeciwciało o stosunkowo wysokiej swoistości dla tej jednostki. Już od dłuższego czasu do oznaczania przeciwciała dla antygenu PM-Scl, które jest wysoce swoiste dla zespołu nakładania PM i DM, a częstość jego występowania wynosi średnio 5–10%, można wykorzystać testy ELISA.
Podsumowując, trzeba stwierdzić, że ciągły postęp w serodiagnostyce autoprzeciwciał oraz antygenów, polegający na wprowadzeniu niezwykle czułych i złożonych technicznie metod, zmusza do szczególnego przestrzegania standardowych warunków oznaczeń oraz rozwinięcia szerokiego programu standaryzacji, obejmującego nie tylko standaryzację metodyki, ale także stosowanych reagentów i surowic wzorcowych.
--------------------------------------
Piśmiennictwo

1. Systemic Autoimmunity. Bigazzi PE, Reichlin M (red.). Mariel Dekller Inc, NewYork, Basek, Honkong 1991.
2. Organ-specific Autoimmunity. Bigazzi PE, Wick G, Wicher K (red.). Mariel Dekller Inc., New York, Basel, Honkong 1991.
3. Wańkowicz A. Zjawiska autoimmunologiczne. W: Immunologia.. Jakóbisiak M (red.). PWN, Warszawa 1995: 499.
4. von Muhlen CA, Tan EM. Autoantibodies in the diagnosis of systemic rheumatic diseases. Semin Arthritis Rheum 1995; 24: 323-58.
5. Smolen JS. Autoantibodies in rheumatoid arthritis. In: Autoantibody, Manual CI.I., Kluwer Academic Publishers 1996; 1-18.
6. Manual of Biological Markers of Disease. van Venrooij WJ, Maini RN (eds). Kluwer Academic Publishers. Dordrecht, Boston, London 1994.
7. Puszczewicz M. Przeciwciała przeciwjądrowe w diagnostyce różnicowej chorób układowych. Reumatologia 1998; 36: 30-41.
8. Horsfall AC. Molecular mimicry and autoantigens in connective tissue diseases. Mol Biol Rep 1992; 16: 139-47.
9. Ząbek J. Rola antygenów bakteryjnych w indukcji procesów autoimmunizacyjnych związanych z patogenezą reaktywnego zapalenia stawów. Alergia Astma Immunologia 1999; 4: 41.
10. Ząbek J. Metody wykrywania autoprzeciwciał „markerowych” w chorobach z autoimmunizacją. W: Immunologia kliniczna. Kowalski ML (red.). Mediton Oficyna Wydawnicza, Łódź 2000; 787.
11. Fitzler MJ. Immunofluorescent antinuclear antibody tests. Autoimmune Disease. In: Manual of Clinical Laboratory Immunology. Rose NR, Friedman H, Fahey JL (eds). American Society for Microbiology, Washington DC 1986; 733.
12. Reis J. Współczesne metody szybkiej indykacji i immunodiagnostyki rozpuszczalnych antygenów bakteryjnych. Post Mikrobiol 1989; 28: 17.
13. Ząbek J. Wykrywanie autoprzeciwciał występujących w surowicach chorych na układowe choroby tkanki łącznej z zastosowaniem techniki „immunoblotting”, czyli efektroforezy białek w żelu poliakrylamidowym połaczonej z immunodetekcją. W: Metody diagnostyki serologicznej w reumatologii. Luft S (red.). PWN Warszawa 1996; 101.
14. Metody diagnostyki serologicznej w reumatologii. Luft S (red.). PWN, Warszawa 1996.
15. Ząbek J. Podstawowe zasady racjonalnej serodiagnostyki autoprzeciwciał markerowych w układowych chorobach tkanki łącznej. Reumatologia 2005; 43: 335-40.
16. Ząbek J. Przyczyny niepowodzeń w identyfikacji swoistości autoprzeciwciał ANA w surowicach pobranych od pacjentów z układowymi chorobami tkanki łącznej. Reumatologia 2004; 42: 416-26.
17. Zimmermann-Górska I. Kryteria klasyfikacyjne dla zespołu antyfosfolipidowego – kolejna modyfikacja. Pol Arch Med Wewn 2006; 115: 396-400.
18. Meyer O. Evaluating inflammatory joint disease: how and when can autoantibodies help? Joint Bone Spine 2003; 70: 433-47.
19. Despres N, Boire G, Lopez-Longo FJ, et al. The Sa system: a novel antigen-antibody system specific for rheumatoid arthritis. J Rheumatol 1994; 21: 1027-33.
20. Hayem G, Chazerain P, Combe B, et al. Anti-Sa antibody is an accurate diagnostic and prognostic marker in adult rheumatoid arthritis. J Rheumatol 1991; 26: 7-13.
21. Biernacka E, Ząbek J. Celowość oznaczania czynnika reumatoidalnego w zestawieniu z wartością wykrywania innych przeciwciał występujących w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Reumatologia 2003; 43: 55-68.
22. Pickering MC, Walport MJ. Links between complement abnormalities and systemic lupus erythematosus. Rheumatology 2000; 39: 133-41.
23. Ząbek J, Palacz A, Musiej-Nowakowska E i wsp. Porównanie wartości diagnostycznej przeciwciał dla nukleosomów z innymi markerami serologicznymi występującymi w toczniu rumieniowatym układowym. Reumatologia 2004; 42: 507-14.
24. Cervera R, Vinas O, Ramos-Casals M, et al. Anti-chromation antibodies in systemic lupus erythematosus: a useful marker for lupus nephropathy. Ann Rheum Dis 2003; 62: 431-4.
25. Schlumberger W, Daehnricg C, Frahm S, et al. Diagnostic relevance of autoantibodies against nucleosomes, 3rd International Congress on Autoimmunity, Genewa, Szwajcaria 2002.
26. Ząbek J, Wojciechowska B, Alekberova Z i wsp. Przeciwciała dla aneksyny V jako nowy wskaźnik ryzyka zakrzepic i poronień w toczniu rumieniowatym układowym (SLE) oraz w zespole antyfosfolipidowym pierwotnym (PAPS) i wtórnym (SAPS). Reumatologia 2003; 41: 12-24.
27. Meyer W, Schneider B, Klotz M, et al. EUROLINE anti-
-ganglioside profile: a New membrane test for detection of antibodies against gangliosides. 5th Dresden Sympodium on Autoantibodies. Dresden, Germany, October 2002.
28. Haneji N, Nakamura T, Takio K, et al. Identification of a-fodrin as a candidate autoantigen in primary Sjõgren’s syndrome. Science 1997; 276: 604-7.
29. van Venrooij WJ. Autoantigens In connective tissue diseases. Immunology of the connective tissue diseases, ed. GS Panayi. Kluwer Academic Publisher. Dordrecht, Boston, London 1994; 22: 305-34.
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
nenya
SuperMOD
SuperMOD


Dołączył: 04 Lip 2004
Posty: 6875
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Nie Mar 18, 2007 9:52 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

SMA - smooth muscle antibodies to przciwciała przeciow mięśniom gładkim.
ja je mam w związku z autoimmunologicznym zapaleniem wątroby, i jak piszą u Prometeuszy:
Cytat:
Stanowią bardzo heterogenną grupę przeciwciał przeciwko włóknieniom pośrednim mięśniówki gładkiej.

Zakres norm:
Immunofluorescencja IF ujemna

źródło
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
nenya
SuperMOD
SuperMOD


Dołączył: 04 Lip 2004
Posty: 6875
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Pon Mar 19, 2007 6:37 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

jako uzupełnienie o SMA - uważa się je za specyficzne dla przewlekłych akywnych zapaleń wątroby, znajduje się je o prawie 50 % pacjentów, w mianie większym niż 1: 80 na przestrzeni długiego okresu czasu (kilka miesięcy, kilka lat), natomiast przy wirusowym zapaleniu wątroby wykrywane są niezmiernie rzadko i w znacznie niższych mianach, najczęściej nie większych niż 1: 40.
SMA obecne mogą być również w przypadkach pierwotnej żółciowej marskości wątroby, astmie i przy niektórych nowotworach.

źródło

wydaje mi się, że powinnaś nalegac na wykonanie całego panelu przeciwciał, nasze choroby "lubią" współwystępować ze sobą, trzeba rozpoznać wszystko do końca, niby w toczniu bóle mięsni nie powinny dziwić, ale jeśli pojawią się jeszcze np. przeciwciała anty Jo-1 to mogłoby wskazywać na zapalenie wielomięsniowe, skąd są twoje SMA trudno zgadywać, wg mnie warto podrązyć i wyjaśnić co się da.
pwodzenia.
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
Robert
Moderator
Moderator


Dołączył: 02 Lut 2006
Posty: 6881
Skąd: Toruń / Warszawa

PostWysłany: Pon Mar 19, 2007 6:07 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Przypadkiem kiedyś trafiłem na wzmiankę, iż ASMA występują też w przypadku zapalenia wielomięśniowego (obecne w 30-33% polymyositis - różne dane), oraz zespołu po kardiotomii i zespołu pozawałowego (Z. Dresslera).
To tak w ramach dodatku na marginesie całości. Smile
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
Robert
Moderator
Moderator


Dołączył: 02 Lut 2006
Posty: 6881
Skąd: Toruń / Warszawa

PostWysłany: Sob Mar 24, 2007 4:03 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Hello! Zeskanowałem dla Nas Wink artykuł ze Świata Nauki, Nr 4 (188) / 2007, "Diagnoza, która wyprzedza chorobę. Wróżenie z przeciwciał"

OK, jeszcze raz - skany jpg wrzuciłem na DriveHQ - polecam pobranie i odczyt z dysku - zawsze to szybciej wczyta:

strona 1
strona 2
strona 3
strona 4
strona 5
strona 6
strona 7

Miłej lektury! Smile
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
nenya
SuperMOD
SuperMOD


Dołączył: 04 Lip 2004
Posty: 6875
Skąd: Warszawa

PostWysłany: Czw Maj 24, 2007 8:02 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

z tego co rozumiem Ro52 jest podgrupą przeciwciał Ro/ASS (najczęściej oznaczaną u Sjogronowców), co ciekawe udaje się je wykryć nawet jeśli w badaniach nie wychodzą pozytywne "klasyczne" Anty-Ro i Anty-La, mogą więc być niezależnym markerem...
ale głowy za to nie dam, terminologia immunologiczna jest dla mnie kosmiczna, tu źródła dla samodzielnej interpretacji:

Anti-Ro52 reactivity is an independent and additional serum marker in connective tissue disease

Ubiquitination of Ro52 autoantigen
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
Robert
Moderator
Moderator


Dołączył: 02 Lut 2006
Posty: 6881
Skąd: Toruń / Warszawa

PostWysłany: Wto Lut 05, 2008 6:36 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Może się przyda do całości. Można w razie czego dołączyć ten link do pierwszych postów.

IgA istotny element układu odporności – wybrane zagadnienia
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
Robert
Moderator
Moderator


Dołączył: 02 Lut 2006
Posty: 6881
Skąd: Toruń / Warszawa

PostWysłany: Pią Maj 30, 2008 9:13 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Dodatek do pierwszych postów:

Badania serologiczne - przeciwciała - istotny wykładnik chorób o podłożu autoimmunologicznym
Przegląd Reumatologiczny 2/2008

Cytat:
Układowe choroby tkanki łącznej (CTD – Connective Tissue Diseases) charakteryzuje przewlekły proces zapalny o podłożu autoimmunologicznym. Zapalenie zapoczątkowane zostaje przez nieznany(e) czynnik(i) w obrębie komórek i ich produktów wchodzących w skład tkanki łącznej. Proces zapalny obejmuje tkankę łączną całego organizmu i ma charakter przewlekle postępujący. Efektem tego jest zajęcie wielu narządów i układów.

W przebiegu CTD stwierdza się różnego rodzaju zaburzenia odpowiedzi immunologicznej, zarówno typu komórkowego, jak i humoralnego. Ich przejawem jest między innymi obecność autoprzeciwciał w surowicy krwi i innych płynach ustrojowych. Do chwili obecnej wyodrębniono ponad 100 autoantygenów w przebiegu chorób reumatycznych. Antygenem tego rodzaju może być każda ze składowych błony komórkowej, cytoplazmy czy jądra komórkowego.

Udział autoprzeciwciał w patogenezie poszczególnych jednostek chorobowych nie został do końca poznany. W praktyce klinicznej najczęściej wykorzystuje się obecność czynnika reumatoidalnego i przeciwciał przeciwjądrowych. Służą one do ustalenia rozpoznania oraz różnicowania poszczególnych chorób reumatycznych.(...)
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
JOLKA
Stary wyjadacz
Stary wyjadacz


Dołączył: 16 Maj 2009
Posty: 172
Skąd: BYDGOSZCZ

PostWysłany: Sob Maj 16, 2009 9:21 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

WITAM! PONAD ROK TEMU BĘDĄC W CIĄŻY STWIERDZONA U MNIE ZAKRZEPICĘ ŻYŁ GŁEBOKICH ,ODESŁANO MNIE DO DOMU I MUSIAŁAM STOSOWAĆ CLEXAN OD 5M-S SIĘ ZACZEŁY KOMPLIKACJE TRAFIŁAM DO SZPITALA I LEŻAŁAM PONAD MISIAC NA HEMATOLOGI MIAŁAM BIOPSJE SZPIKU KOSTNEGO ,I MASE BADAŃ STWIERDZONO U MNIE ZESPÓŁ ANTYFOSFOLIPIDWY,ANEMIE HEMOLITYCZNĄ,SLE.ZAKRZEPICA,RÓWNIEŻ W OKU ,MIAŁAM 14 TRANSFUZJI KRWI, A TRAFIAJAC DO SZPITALA MIAŁAM 6% HEMOGLOBINY WIĘC NIC CIEKAWEGO ZAŁAMAŁAM SIĘ ALE MUSIAŁAM BYC SILNA DLA DZIECKA NA PORODÓWCE DOWIEDZIAŁAM SIĘ ZE MAM TOCZEŃ ,MIAŁAM CESARKĘ . nIKT MI NIC NIE POWIEDZIAŁ JAK WYSZŁAM ZE SZPITALANA CO MAM UWAŻACITD.a WIĘC KORZYSTAŁAM ZE SŁOŃCA I WOGÓLE NIE BRAŁAM LEKÓW!W TYM ROKU PO ZŁYM STANIE ZDROWIA ZACZEŁAM CHODZIC PO LEKARZACH CO SIE OKAZAŁO MAM ZAKAZ WYSTAWIANIA SIE NA SŁONCE ITD.MIAŁAM ROBIONE BADANIA IMUNOLOGICZNE ANA-HEP-2 DODATNI MIANO 640 TYP OBWODOWY I MAM PRZEKAZ DO SZPITALA ! NIEWIEM JAKIE BADANIA BĘDE MIAŁA ROBIONE,TROSZKE SIĘ OBAWIAM OBECNIE BIORĘ LEKI ENCORTON 10MG,ACARD75MG,ILEKI NA NAD CISNIENIE .POZDRAWIAM I CZEKAM NA JAKIES WIADOMOŚCI MOŻE KTOŚ WIE CO TO JEST TYP OBWODOWY

*****************************
Proszę nie pisać WIELKIMI LITERAMI Exclamation Arrow Netykieta
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
kinga
Moderator
Moderator


Dołączył: 14 Mar 2005
Posty: 14280

PostWysłany: Sob Maj 16, 2009 10:10 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

witaj Smile
nie rozumiem dlaczego nie brałaś leków-czy nikt Ci nie kazał, czy stwierdziłaś że nie będziesz brać? Dwa: powiedzieli Tobie że masz toczeń i nic dalej? Nie "ciągnęłaś" tematu? Shocked Rolling Eyes
co do badań w szpitalu: pewnie zrobią Ci pełny zestaw badań krwi, moczu, USG, RTG, EKG...nie trzeba się bać

co to typ "obwodowy" przeciwciał...nie kojarzę tej nazwy, ale czasem w laboratoriach używają dziwnych nazw...masz obecne ANA i chcą Ciebie dokładniej przebadać Smile

pozdrawiam Smile zapraszam także do działu "PIERWSZE KROKI" do wątku powitanego Smile tam się możesz przedstawić i można pogadać na różne tematy (dbamy o porządek na forum, by łatwiej z niego korzystać) Very Happy
_________________
Odkąd przestałam przejmować się rzeczami, na które nie mam wpływu, mam wpływ na więcej rzeczy.

Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
JOLKA
Stary wyjadacz
Stary wyjadacz


Dołączył: 16 Maj 2009
Posty: 172
Skąd: BYDGOSZCZ

PostWysłany: Nie Maj 17, 2009 1:51 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

hEJ!Wychodząc ze szpitala nikt mi dokładnie nie wytłumaczył na co mam uważać czego unikać ,na własną rekę się dowiadywałam Mad cóż nie byłam pacjentką szpitala więc mieli mnie w nosie!teraz trafiłam na dobrego lekarza który w końcu się mna zainteresował i zaczał działac ! pozdrawiam Very Happy
Powrót do góry
Zobacz profil autora Wyślij prywatną wiadomość
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum WWW.TOCZEN.PL Strona Główna -> Porady i Doświadczenia Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Idź do strony 1, 2, 3 ... 9, 10, 11  Następny
Strona 1 z 11

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach


Powered by PhPBB © 2001, 2002 phpBB Group